Rząd przygotowuje nowelizację ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia zdrowotnego w razie choroby i macierzyństwa, która może uderzyć w kobiety-przedsiębiorców, prowadzące własną działalność gospodarczą.
Do tej pory młode, przedsiębiorcze kobiety wykorzystywały lukę prawną pozwalającą im na uzyskanie bardzo wysokich zasiłków macierzyńskich względnie niskim kosztem. Wystarczyło, że przyszła mama rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej tuż przed porodem, to jest na co najmniej jeden pełny miesiąc kalendarzowy i opłaci składkę chorobową od najwyższej obowiązującej podstawy (w 2014 roku wynosiła ona 9.365 zł) za miesiąc poprzedzający poród. Dawało to jej możliwość otrzymania i pobierania zasiłku macierzyńskiego w wysokości nawet do 6.600 zł miesięcznie. Czyli za jednorazowe zapłacenie kwoty 3.500 zł przyszła mama- przedsiębiorca uzyskiwała prawo do rocznego zasiłku w wysokości ponad 5.000 zł miesięcznie przy urlop-macierzynskizdeklarowaniu rocznego urlopu macierzyńskiego lub półrocznego w wysokości ponad 6.000 zł.
Rząd jednak postanowił ukrócić ten proceder i zabrał się za przygotowanie nowelizacji ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Zmiany mają obejmować między innymi wprowadzenie zależności wysokości zasiłku macierzyńskiego od czasu i kwoty opłacanych przez przedsiębiorczą mamę składek. I tak, kobiety, które prowadzą działalność gospodarczą krócej niż rok i opłacają składki wyższe niż ustawowe minimum, otrzymają zasiłek w minimalnej wysokości za to rosnący co miesiąc o 1/12 za każdy miesiąc opłacania składek przypadający przed porodem. Najlepiej zobrazować to na przykładzie: kobieta, która prowadzi działalność 3 miesiące i opłacała podwyższone składki, uzyska zasiłek w wysokości 60 procent średniego prognozowanego wynagrodzenia oraz 3/12 podwyższonej składki. Takie wynagrodzenie w 2015 roku miałoby wynieść 2.379,60 zł.
Czyli młoda mama opłacająca tylko jedną składkę, ale tę najwyższą, ma szansę otrzymać prawo do zasiłku w wysokości około 2.000 zł. Aby mieć przyznany zasiłek w pełnej wysokości, odpowiadającej podwyższonej składce, kobieta-przedsiębiorca musiałaby płacić wyższe składki ubezpieczeniowe przez 12 miesięcy przed porodem.
Nowelizacja wzbudza liczne kontrowersje zarówno od przyszłych i młodych mam jak i od pozostałej grupy dzieckoprzedsiębiorców. Ponieważ projekt ustawy jeszcze nie trafił do Sejmu, szacuje się, że nowe przepisy nie zaczną obowiązywać przed lipcem 2015 roku. Nowe zapisy realizują w głównej mierze wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 maja 201 roku o sygnaturze akt P 12/10. W wyroku stwierdzono, że artykuł 48 ust. 2 i artykuł 52 ustawy z 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, mówiące o zasadach wyliczenia wysokości zasiłku macierzyńskiego dla przedsiębiorców są niezgodne z Konstytucją RP. W uzasadnieniu wyroku powołano się na zasadę sprawiedliwości społecznej oraz stwierdzono, iż należy zachować równowagę między wysokością opłaconych składek a wartością zasiłków.
Mając na względzie, że 2015 rok jest rokiem wyborczym, część polityków może bać się podejmowania ważnych, odpowiedzialnych społecznie decyzji.